Ooit begonnen de broers ICY & SOT in de Iraanse stad Tabriz als skatende jongens die stencil-kunst maakten. In de straatkunst-scene werden ze steeds bekender en inmiddels wonen ze zes jaar in New York. Nu reizen ‘de Banksy’s van Iran’, zoals ze soms worden genoemd, met hun kunst de wereld over. Zo ook naar Amsterdam. Eerst beschilderde het duo een zeecontainer in Sloterdijk en in het Moco Museum is nu de expositie A Moment of Clarity te zien. Vlak voor de opening ging ik erheen. Ik bewonderde de krachtige kunstwerken en op de zolderkamer van het museum kreeg ik een kwartier de tijd om ICY & SOT wat vragen te stellen.

Hoopvol
“We maken altijd kunst over de problematiek die op dit moment speelt in de wereld. Het is iets waar we ons gefrustreerd over voelen. Met ons werk proberen we een betere wereld voor te stellen. Dat is voor ons een manier om ons beter te voelen.”, vertelt SOT, de jongste van de twee.

Wanneer ik de eerste expositieruimte in loop, wordt dit gelijk duidelijk. Ik zie een vrouw met vogels die als een hoofddoek om haar heen zitten. Een paar vogels vliegen weg, de rest staat op het punt mee te vliegen. ‘Een teken van een grote migratie naar vrijheid’, lees ik in de tekst ernaast. De ruimte is hoopvoller dan de expositieruimtes beneden. Daar gaan de werken over wapengeweld, milieuvervuiling of de vluchtelingencrisis.
SOT: “Met het werk dat we maken proberen we het gesprek aan te gaan. Want als je het altijd maar verzwijgt, gebeurt er niets.” ICY vult aan: “We proberen mensen bewust te maken over problemen in de wereld en een verschil te maken. Kunst is een krachtig medium waarbij je mensen kan beïnvloeden en daardoor misschien iets kunt veranderen.”

Kunstenaars in vrijheid
In Iran begonnen ICY & SOT met het maken van stencils. Het was iets wat ze snel konden doen. Ze maakten foto’s van het werk en deelden het op een blog omdat de straatkunst al snel verwijderd zou worden. Aan de politie konden ze niet altijd ontsnappen. Toch kregen ze steeds meer aanhang en lag de kans om in New York te exposeren voor het grijpen. Eenmaal daar besloten ze te blijven, om in vrijheid te kunnen werken en te groeien als kunstenaars. “New York voelt als ons thuis nu”, zegt ICY. “Onze vrienden wonen er en het is een stad vol diversiteit.”
In het land waar Trump regeert hebben ze genoeg onderwerpen om kunstwerken over te maken. Maar anders dan in Iran nemen ze nu veel meer de tijd om te werken aan grotere, beeldende kunstwerken. Zoals hekwerk waaruit een man lijkt te ontsnappen of een levensgrote dollar die ze op Wallstreet neerlegden als reactie tegen het kapitalisme. SOT: “Soms beseffen mensen niet dat iemands positie, zoals dat van Trump, zoveel invloed kan hebben op iemands leven.”
ICY & SOT droomden er altijd van om te reizen en kunst te maken in vrijheid. SOT: “Het is fantastisch dat we kunnen doen wat we maar willen. We zijn niet bang. We zijn nog niet eens officieel bewoner van Amerika, maar het maakt ons niets uit. We hebben de vrijheid dat we erover kunnen praten. Dat is een geweldig gevoel.
Moco-oprichtster Kim Loghies co-cureerde de expositie samen met Anna Nooshin. A Moment of Clarity is tot en met 15 januari 2019 te zien in het Moco Museum in Amsterdam.